Let Bygone be Bygone: Let’s March Forward|B.Aloh. Former President Inpui Naga Union


Bakriang liannu ding khatle Inpui rwan mi pilung tamkhit khit thou thangnu khatle aniya 2018 January tarik somkhatto Karing Ngei kahounu lumik pi kaikalwang thang ongnu Rikrwaang ding swankaye dinu choungkaang rangkhangpa meithaan bi rinthang nwam me. Theimak peilena khang om chounglang toga bakaan kasem phunthangnu bi, intun phun ongnu Union kaichingpu rwan bingna former President khat e diga takhwang tothang ga aniya Karing Ngei lumik kahounu lumik pi alaangle bakaan kachanu pi kadou thangnu langna President, sokduk (committee)members khatle hung ongnu kaichingpu rwan bing ding swankanu indao we. 

Bathang bi heiba bamung lang chungna Committee ling thang luga atimak ebe bani riangre potrit inza phunluga phaangsa phaang hoinu bi bacha chuiga bacha thang ongnu langna swanka thang nwam me. Bathang bina aram Pantong nampui bi ongnu naosen patso kasin kalian bing dingle swankannu indao thang nwam me.

Aniya heipai bamung bi kaichingpu rwan nun, former leader rwan nun hungluga man mu bachang loiye dabi karotak tingnu we atiyeda haga le phaangtanu kaan bi mu bachang tak lan rwe. Rindam badan ga atang Abui Bariam le (Changangei) le baom kum loi thou da rwe. Eina kungnu baningsunu khat amme. Anina kriangnu oza Kh. Kadimunang maanle Inpui group om Secretary khat toga chwan tam ga Inpui chaat lang tuthang sia ngaak e. 

Ei record incharge lounu kaan bi oza Kadimunang kuthiak (maan ani oza to briakpina bakut ka ei chingpha phunne) khut phaangmu we. Maan na register bi hiakthangnu resolution phangnu kaan bi heitia lang sanu tothangnu inza kadou we. Oza dingle ani mu bachamnu kaan bi sachui lune baning nge atiyeda maan Ri om seba toga kamaga thou damnu langna phaangnu kaan bi pemtak lan rwe. 

Atiyeda Ri na baningnu ngaak rwe diga lou rwe. Maan ani Inpui rwan ding kriangnu khatke Inpui rwan ding nga into webe kaithou za luding bo diga salang inlang thei makka khangthang damnu manpa khat e diga rinthang nwam me. Rindam badan ga ani om kamanu President khatle aniya om Chief Guest Kh. Adumbana le  Inpui rwanlang sungna ga tuthang damme. 

Hagei kaan ga loulak kaangpu bi rwanna khat lamangna kouthang khatla mang na choung kanatnu hiak hung khatla mangna katei katei rinthang atibriak pina aniding nga khatla kahai thang ga ongnu kaan bi baniya riangre khaang thang damnu patso khat e. 

Ani rangkhangpana takhwaang tulang am me. Eile oza Kadimunang na Secretary tu ongnu kaan bi ating thakhat thani za ngaakle Inpui Group om cashier towo diga thang ngaak e. Atiga eile bani nun om ningting khatle riangre phaangtanu kaan bi, o patso rwan nunna heitia khaak lang sung khutka khatle banang ga chwan tothang ong ba chaat lang sarwe diba eile hagei society bi khutnu kaan bi atiga azanna baningsunu kadou we. 

Bathang bi aniya Manipur bi  rinhung nge dibe Naga organization rwan lian kataknu form UNC bile ani ding affiliate tothang rwe. Haza makka Naga Hoho tang ga ani lang ka ong riak am rwe. Aniya ba anilang ka ong riak pithangnu nung suiga, ani ya anilang ka pithangnu nung suiga haba ka-ong riak, haba ka ga tuna ong lang bo? Inpui rwan pa, nang ei ong lang nge. Ati dazuba ani Inpui rwan sarwan nun, Inpui rwan nu rwan nun, Inpui rwan pa rwan nun na ani mang mang ga onglang mang zungbo? Mak e. Barak thou rizo khatle meng swak rizo. 

Sekhut rizo. Ani lang ritnu inza amngaak lena ani phun thou rizo. Aniya bakaan nung suiga aniya Inpui rwan nun lak pile BA, MA, doctor, Army kaliannu katei katei le inza swak ong rwe. Aniya hungtang maknu le sui ong me. 

Atiyeda ani aniya anin Inpui rwan om concept ah phaang tanu kaan bi anikhou tato rinlang bo? Ani cham swankanu saruk tomdomnu dan ne. Ani cham kachui thangnu saruk tomdomnu dan ne. Eina theimak pada mu theimak e. Ei aniya ati kabia thang nwam me. Balangba ani swankanu saruk amzo. Kachuithangnu saruk basaang kazo. Tothang ong damnu, inkhaan lat thang ongnu heiya tolang lat thangnu bo? Inpui rwan lang lat thangnu zwe. Inpui rwan sarwan lang lat thangnu zwe. Kin inza hung ngaak le lat thang ongnu inkhaan biga ani khut lang nge dinu rangkhangpana mulu bathang bathang karam thouzo dinu wa aniya rinthang nwam me. 

Thoudamnu bakaan gaba thouda rwe atiyeda aniya khatchanale rou lang maak rwe. Ani om thouliak le pi basaang kazo. Ani om ningting le rwan khou henga pimulang thouraang turizo. Atiyeda rwanna achia ani ding takhwang tokaatka ongnu ga le aniya takhwang tonu om man phaang mu hung nge.  Heiya Rina ani ding kachui thangnu biga zeichui ga thou briak pina heipai yale rwanna ani ding takhwang tonu hungnu ngaak ne diba ani rangkhang pa swanka ga ani Ri khou le ongchuiga ong lang tozo. Thoudamnu kaanbi ani Karing Ngei Ka-amtha tarik inpaang bi bangei ngaak e. Atiga tarik somkanito bi ong thoulat lang sothang damnu heiya ani bakaan bathin za bi za ani thouliak le pilian kalang tuzo. 

Ani om seithou lian thounu omle ani kanikhat toga pisei pilian kalang tozo atimakka anicham kriangnu baat ka, anicham kachuithangnu baatka  lung ong ngaak e dabi  ani baman lungswak laye. Lat thang ongnu inkhaanga, lat thang ongnu kapan ga na meng amga ani sekhut nuga ani tomga sekhut lune diga lou we. Tiye dazuba aniya ani Ri khou hweininu le bachamga meithaan khutka pak lang ani thouraang torizo diba rangkhangpa khou karen thang nwamme.
Inpui Karing Ngei heiya lungsei lunglian ga lungthou lang turizo. Inpui Karing Ngei heiya hanta makka kalang aniya meithaan khutka lampui pakthou rizo diba kham katakpi Inpui rwan mi bing khou karen thang nwam me.

Swanka rwe.

This speech was delivered at Inpui Karing Ngei 2018. Reproduced here with permission from Inpui Naga Union (INU). 

Visit us on YouTube at Antriwanbut Khwan :https://www.youtube.com/watch?v=luZvmdeZd-U

Comments

Popular Posts