Batikchanu Party|BP|Satire Manifesto|Election 2022|Manipur State Assembly

               Art credit: Lucinda Inpui

The following article is a political satire. Readers discretion advised

Party:
Batikchanu Party (BP)
Alternate Name: Blood Pressure (BP)
Party symbol: Rwatong Meila (Traditional Lamp made of Bamboo)

Headquarter: Sianriak, Bazaamwan

Motto: Impossible is Nothing (Ngam Maknu le Amlang Zwe)

Established: 1972

Takhwaang tulang khopnu pupa rwan, nupa rwan, babwa rwan, khatle mibing za ding kama katakpi kalumme. Nani om kungnu bakaan khatle lohman katswak luga son damnu Party lang bakaan rei swak thangnu langna lianga swanka ye. Heiba chaat khatle heiba taram ma patsonu we khatle rwanna baputheinu chaat ae. Hei ding baputhei nule bachamga nani mibing na kriangga ani Batikchanu Party (BP) om Manisfesto khang khou indao thangnu we. 

1.Upgradation of Haochong Sub Division to Haochong District

Ani party kateina pao ungme diga pang pang paonu chaat mak ae atiyeda khang lang kananu khatle bathaang amnu phaang luga sungkhutka tu ungnu party ye. Atiga Manipur state bi delimitation hung nge Haochong Sub-Division dingga nainu areas (Tamenglong, Kangpokpi khatle Noney District bi om nam rwan) kai karungluga Haochong District diga full-fledged district khat toga pigon swak lang soi makka khatle twan makka patso naosen meng kouga sakhi tunu we. 

2.Corruption Free Party and Leadership:

Mibingna corruption dingga khop rwe diga rin kale rwe. Political parties khatle politician za makka bureaucrats, khatle government bi chwan tonu bing corruption tu rwe diga rin kaleye atiyeda ani Party ba ntun tang ga corruption tunu maak ae. Ani Party ba sung bathiangnu kaichingpu thweibi chwan to briak pina ani om work ethics basaang ga amme. 

Haza makka ani party na mibing meithaan bi responsible le tuwe khatle accountable le tuga hung nge. Ani om chwan le transparent tuwe dinu mibing na theiye.

3.Construction of Two Lane Blacktopped Road from Noney to Haochong/Kabuikhullen:

Bakaan khwasei heiba taram bi lungnu rwan na ramwan basaangnu kaloiga Toatiak (Nungtek) bina Pantong tangga bading se hung ngaak ae. Jeep khutnu hakna kungtak ngaak ae. Atiyeda ani om Party na lampui kathan Noney to Haochong lampui bazaamnu pekla chou thangnu we. Heiba lampui ntun tangga sungbi expand le tumak atiluga khwasunbi seza maknu bingga kumthangna thouga ba kale lang rwe dinu balumsat mibing khou thang nge. 

Heiba lampui ya ani Party na kakhap tiye be two lane bacha luga blacktop soi makka tuthang lu rwe dinu rin indao thang nge. Zayebe cycling lane cum walking lane le bacha thangne haza makka lampui thwei bing thingkung kasa ling thangluga lampui le tubasiat mak lang khatle lampui le phaang sa lang bacha thang ne.

Haochong to Noney lampui kanim kai hei hei bi alternative lang Cable Car le bacha thangne,

Noney to Kabuikhullen lampui le blacktopped tuthangne.  Lampui bacha loi khap tiye be Government om bus le taxi service pipak thangne.

Haza makka nam nam (inter-village road) lampui le leikai lampui tanga blacktopped tuthangne. Lampui samza maknu ammebe cable thangluga bacha lang le karamne.

4. Free Education and Job for All (No age bar)

Bahei basingna makka ntun kaan lungza maknu hung briakpina ani Party na mibing lang free education pithangne. Heiba free education na naosen bina thouga patso katampu-katampi luchwap ngou-ngounu lang tangga bani na leirik bachu nwaam basaan ani party goverment na free education pithangne. Professional education like engineering, medical science, IT, data science, AI, etc. katei katei le suinu we. Atiluga foreign universities la kase nwamnu bing lang free scholarship pithangne.

Haza makka inmwan inmwan bi amnu primary school bing High School pigon thangne atiluga bakung tuga Awangkhul, Kabuikhullen, Puichi le Nungtek Primary School heiya High School bi upgrade tuluga Haochong High School heiya College mak ae be Haochong University (HU) tangga pi gon za lang tu thangne. Heiba College/University bi humanities, engineering, medical, Ayurveda pumbrum sui loi lang rwe. Langkaang la kase latlang khatchale bathaang maak rwe.

Nam bingbi night school le lat thang latne.

Haza makka Theological College, Music College, football turf, basketball/badminton court, Animal Dispensary, Leadership Training Centre cum Rehabilitation centre, Post office, Fire Station, State Bank/Cooperative Bank, Indigenous Religion cum Cultural School khatle Sports University dannu Haochong Sub-Division bi tamga lat lang karam thangne. 

Atiluga Kabuikhullen bi le Tribal Museum liannu khat bacha thangne. Training loiluga certificate choinu bing lang soi makka government na chwan pi ne.

5. Water and Clean Air:

Thiraang le tui bathiangnu mi bing lang bathaang amme. Nasana maklang thiraang le tui kasanu phang ungbi hama saga phang lang tu thangne. Inzou taram la kamaang bing pi phai tumnu za lan rwe atiluga nam bingbi water tank inza bacha luga rain water le tamga harvest tuza lang bacha thangne. 

Pantong Wind Mill le bacha luga Haochong Sub-Division bi electric supply tuza lang bacha thangne. Tuikwaang la zanu bingbi dam thing ka thangne atiluga nga pi dwan thangne. Tuikwaang takan sianu riak bingbi kalei (bridge) bacha chui thangne. 

Tuina baraang kaiyebe Haochong Area Water Industry le bacha thangne.

6. Market and Business Centre:

Haochong center bi area om business centre pito luga market barwannu bacha thang lang tune atiluga modern Shopping Complex/Mall khatle baitakka lat thangne. Imphal la se latlang bathaang amlanu zung rwe. Anna anpek le rwanna hung lou dam um rwe. Ani lang le kadan hung ung diga ung lang rwe. Kabuikhullen bi le  Nungtek/Karwangmwan bi market liannu khat khat lat thangne. Small bazar nam bingbi lat thangne.

Atiluga bakung toga private business or entrepreneurs bing lang le funding cum incentives tamga pithangne.

Haochong le Nungtek/Karwangmwan bi market latluga Indigenous Market Day diga tha bathin choikane. Hagei ga local products le foreign products zwan zanu khudong chanu pithangne.

7. Helipad into Mini Airport:

Chingla lung briakpina lampui ya khwasun rwe bi kanim kai inphaang raang raang theiye. Ati briakpina ntun amnu helipad kathun barwan swakluga Haochong Mini Airport pigon lang rwe. Haba om taram bingga bacha chui luga Eco Garden pigon lang tune atiluga Haochong Area om Film Industry Centre (HAFIC) lat thangne. Heiya om Sub-Centre Tuilimon (Ijeirong) bi lat thangne.

Sky diving cum paragliding school inthum (Haochong, Pungmon and Puichi) bi lat thangne. Cable car from Haochong to Noney, Puichi to Bakuwa atiluga Haochong to Inthan (Waphong) le bacha thangne.

8. Multipurpose Hall cum Stadium and Sports Centers:

Ntun kaan kama danga lung za mak hung briakpina multipurpose inpui khatle bathaang amme. Hageiga indoor stadium cum meeting hall tuzanu kani Haochong Sub-division bi bacha thangne (probable location Haochong/Ijeirong and Kabuikhullen/Bakuwa). Atiluga Haochong Bazibinpui Ground Mini Stadium with all modern facilities (running track, swimming pool, gym, washroom, locker, gallery, drinking water etc.) bachangga pi am thangne. Nam bing bi le sports centre khat khat bacha thangne.

Haza makka inwan bingbi tourist hotel/hostel, public ground,  amusement park, Old age home, Youth Incubation Centre inza le lat thangne.

9. Hospitals/Dispensaries/Primary Health Centre:

Ntun am ungnu Haochong Primary Centre upgrade tuluga hospital pi gon thangne. Haza makka nam nam bi amnu dispernsaries bing PHC pigon swakne. Maaknu bing lang dispensary bacha thangne. Anganwadi le health workers katei lang le bani om office le bacha thangnu le bacham ga salary inkuka thangne.

Local bi doctor le nurse training loinu bing ding ageiya chwan pitu ne.

Animal dispensary le nam bingbi lat thangne. Khouring dwan langle central le state scheme/project tamga phun hung thangne.

10. Local Industry (International Standard):

Heiba taram bi amnu resources bing maximum utilization tulang tune. Stone factory, herbal factory, fruit factory (FSSAI recognition), woodwork factory, Ayurveda/Tribal Medicine institute dannu latzanu bing lat thangne. 

Local factory or industry bing ringza lang solar farm (sun energy harvesting centre) nam bing bi bacha thangne. Heiba solar farm bina balei swaknu electric bingga inwamna langkaangla zwan za lune.

11.  Forest Rejuvenation/Tree Plantation:

Pungmon to Alingson, Puichi to Bakuwa, Haochong to Kangchup Chiru lampui bing bi cherry kungle inbao kung lingzok thanglu ga ani taram rei ankwat dan bacha thangne. Haza makka local thingkung, rei, thakra kung ling lang project lianga choikane. Lang kaangla om thingkung rwa kung phun hung thang ngo dile Forest Department dingle kutkai kale luga soi makka tu thangne. Haza makka thingkung rwa kung katei lingluga tongza nu bing bari matta amnu depatmentle kalam kaleluga phun hung thangne. Heiba taram bi train le international highway hungnu bachamga Korea, America, Japan masa ga gon dam rwe.

12. Army/Assam Rifles camp/CRPF/Police camp:

Haochong sub-division bi le army camp le police camp lat swak thangne. Army recruitment le police recruitment sangwan bathin loune. Atiluga fire department le katei latzanu agri department dannu bing lat thangne.

Atiluga heiba area bi jail kani inthum le bacha thangne. District Court khatle lat thangne.

13.Church/Religious Centre in Every Village:

Nam bing bi ririak ah bakung tu briak pina church maaknu khatle office maaknu bing lang bacha thangne.

Sangwan bi cultural/traditional/indigenous/religious festivals bing ani government na fund sanctioned tu thangne. Heiya Karing Ngei, Muliang, Sumdumnu, Saangthan, Easter, Christmas and New Year suiloi nu rwe.

14. Information Technology  Centre:

Nam bingbi information technology centre lat thangne. Nambing bi desktop le laptop baraang kaiga pine. Choithei maknu bing lang training pine. Government om schemes le project bing om progress le government om website bina phang lune.

15. Incentives for Entrepreneur/Self-Help Group:

Ningtingnu rwan khatle government bateng lou makka mibing lang karam ungnu entrepreneur/s, self-help group/s ding ani om government na tamga support tune. Business lat swak ungnu bing langle market lampui tamga bacha thangne.

Miscellaneous: Car for Every Party Worker:

Party lang khatle khang lang riangre khaangga chwanpui tuthangnu bing lang gari khat khat pithang ne. Heiya vote kakhap pi khap di lang tu ungnu rwe.

Heiza mak ae. Khangna tuthang ngo diga ni kanu bing tuthang ne dinu balumsat mibing meithaang bi indao thangnu we. Ani minister rwan katei danga vote karwe be sianle moral corrupt tunu chaat tulaye, tule tumak ae atiluga ani party om leaders rwan bing om personal number le inmwan om office bingbi taan thangne atiluga ani nani na call tu nwaam nwaam bingna call tu hung lang 24 x7 phone choiga sata inta lang thei makka ngaak ungne.

Mibing khou katip thang lat nwamnu na kasakpi hiakthang ungnu bingga twan lat kamaknu choungren zung rwe.

Kasak pi ani party na tuthang damnu khatle tu katinu ga phaangluga hungnanu election bi nani om kung katak sahennu vote ka ani Meila bi bata thang lat oh diga khang ding takhwaang le bacham ga ninu we.

Published by Media Cell, Batikchanu Party (BP), 2021

Let Us Review Our Political Imagination:

If we don't identify the kinds of development projects/schemes that will benefit us now and in the long run. Is it development anyways? To collectively progress further, let us agree to seek the basic necessities 'right' first! We need well-equipped PHC/hospital, more dispensaries, upgrading of schools, blacktopped sub-divisional road and inter-village roads, regular clean water, electricity, and phone network/ connectivity, markets for agro-business, upgrading of the helipad, construction of the multipurpose hall, mini sports stadium, cultural center, road as a green corridor, plans for eco-tourism/cultural tourism, initiating for clean organic village/Sub-Division, preservation of the indigenous heritages/forests, research/scientific-based plantation projects/farm, etc. Most of the institutions/projects listed above are in existence but for namesake only. Strengthening and accentuating the above primary institutions/projects will bring about the desired change.

It’s time to look within and not without. Let us do it!

Comments

Popular Posts